"ေလာဘ"

ျဖစ္သင့္တဲ့ေလာဘ
ႀကီးပြားတုိးတက္ခ်င္ေသာ ဆႏၵျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ေလာဘျဖစ္သည္မွာ မွန္ေပ၏။ သုိ႔ေသာ္ ေလာဘျဖစ္တုိင္း ဒုစ႐ုိက္ဟု ေျပာလုိ႔မရေပ။ ေလာဘသည္ ၂-မ်ိဳးရွိေပသည္။ တရားေသာေလာဘႏွင့္ မတရား ေသာ ေလာဘတုိ႔တည္း။ အမ်ားအတြက္ (မိသားစု၊ ရပ္ရြာ၊ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္) ရည္ရြယ္ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္လွ်င္ ``တရားေသာေလာဘ´´ ျဖစ္၏။ (ေသ၀ိတဗၺတဏွာ-ဟုေခၚ၏)။ ဆုိလုိ သည္ကား ယင္းတရားေသာေလာဘေၾကာင့္ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ား တေပြ႕တပိုက္ႀကီး ရႏုိင္ျခင္းပင္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တရားေသာေလာဘသည္ ျဖစ္သင့္ေသာေလာဘတည္း။

မိမိမွာ ပစၥည္းဥစၥာ မ်ားမ်ားရွိလွ်င္ စာသင္ေက်ာင္းပဲ ေဆာက္ေဆာက္၊ ေရတြင္းေရကန္ပဲ တူးတူး၊ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြကိုပဲ ေထာက္ပံ့ေထာက္ပံ့၊ ေဆး႐ုံကုိပဲလွဴလွဴ မိမိႀကိဳက္သည့္ကုသုိလ္ကုိ လုပ္ႏုိင္ေပသည္။ မိမိလုပ္ခ်င္သည့္ ဘာသာေရး လူမႈေရးလုပ္ငန္းမွန္သမွ်ကုိလည္း လုပ္ႏုိင္၏။ အူမေတာင့္မွ သီလ ေစာင့္ႏိုင္ သည္ မဟုတ္ပါေလာ။

ေက်ာင္းဒကာႀကီး အနာထပိဏ္ ေက်ာင္းအမႀကီး ၀ိသာခါတုိ႔ ေက်ာင္းတုိက္ႀကီးေဆာက္လုပ္ၿပီး သာသနာျပဳႏုိင္ျခင္းသည္ ဓနဥစၥာၾကြယ္၀ေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ ဘုရင္မင္းျမတ္အေနာ္ရထာသည္သည္ ႏုိင္ငံ ေတာ္ႀကီးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့၏။ ဘုရားပုထုိးမ်ားတည္ခဲ့၏။ ဆည္ေျမာင္းတာတမံမ်ားကုိ ေဆာက္လုပ္၏။ ေရွး အေခၚ ပိဋကတ္တုိက္ ၊ ယခုေခတ္အေခၚ စာၾကည့္တုိက္မ်ားကိုလည္း တည္ေဆာက္ခဲ့၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ``စာၾကည့္တုိက္အစ ပိဋကတ္တုိက္က´´ဟုပင္ ေျပာႏိုင္ပါ၏။ ယင္းသုိ႔ တုိင္းက်ိဳးျပည္ျပဳအလုပ္မ်ားကို လုပ္ႏုိင္ ျခင္းသည္ တန္ခုိးၾသဇာ ၾကီးမားေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။

ယင္းတန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔သည္ကား တန္ဖုိးရွိရွိ အသုံးခ်တတ္လွ်င္ နိဗၺာန္ဆိပ္ကူးတံတားပင္ တည္း။ ဦးအနာထပိဏ္၊ ေဒၚ၀ိသာခါ၊ ဘုရင္အေနာ္ရထာတုိ႔ကား တန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔ျဖင့္ နတ္ရြာ နိဗၺာန္သုိ႔ တက္လွမ္း သြားၾကကုန္ၿပီ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔ကုိ ရရွိေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္လွပါသည္။ တတ္ႏုိင္သူမ်ားအေနျဖင့္ တိုက္ ၁-လုံးကေန တုိက္ ၁၀-လုံး ၁၅-လုံးျဖစ္ေအာင္၊ ကား ၁-စီးကေန ကား ၁၀-စီး ၁၅-စီးပုိင္ေအာင္ စီးပြားေရးလုပ္ၾကစမ္းပါ။ မိမိတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ခ်မ္းသာေသာ သူေ႒းသူၾကြယ္ျဖစ္ေနလွ်င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔အေနျဖင့္ အင္မတန္ ဂုဏ္ယူသင့္ေပသည္။

ေျမြေပြး၏ ပါးစပ္ထဲသုိ႔ေရာက္သြားသည့္ မုိးေရစက္သည္ အဆိပ္ျဖစ္သြားေသာ္လည္း မုတ္ေကာင္၏ ပါးစပ္ထဲသုိ႔ ေရာက္သြားေသာ မုိးေရစက္သည္ကား ပုလဲျဖစ္သြားေပသည္။ မုိးေရစက္ျခင္းတူေသာ္လည္း တန္ဖုိးျခင္း မတူေတာ့။

ေလာကႀကီးသည္ ေျခြမွ ရံ၏။ မေျခြလွ်င္ မရံေပ။ မွန္၏။ တခ်ိဳ႕ဆင္းရဲေသာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဘာသာျခားတုိ႔က ဓနဥစၥာမ်ားျဖင့္ ေထာက္ပံ့ၾကေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေက်ာခုိင္းသြားေတာ့သည္။ အဘယ္သုိ႔ ကာကြယ္မည္နည္း။ တန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔သာရွိလွ်င္ ယင္းမိသားစုမ်ားကို စားနပ္ရိကၡာ တုိ႔ျဖင့္ေထာက္ပံ့ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ထဲသုိ႔ေရာက္ေအာင္ ျပန္ၿပီးစည္း႐ုံးႏုိင္ေပမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အရင္းအႏွီး ေတာင့္တင္းေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔သည္ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံ၊ ကုန္တုိက္စသည္မ်ားကို တည္ေထာင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္လွေပသည္။ ဓနဥစၥာတုိ႔ရွိမွသာလွ်င္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးမ်ားကုိ ေထာက္ပ႔ံႏုိင္မည္မဟုတ္ပါေလာ။

မတရားေလာဘ
မတရားေလာဘဆိုသည္မွာ အတင္းအဓမၼလုိခ်င္ေသာ စိတ္၊ သူမ်ားဆီက ေငြကုိ အေခ်ာင္လုိခ်င္ေသာ စိတ္၊ လုယက္တုိက္ခုိက္ၿပီး လုိခ်င္ေသာစိတ္မ်ားပင္တည္း။ ကမၻာမွာ အစဆုံးျဖစ္ေသာ မေကာင္းမႈဒုစ႐ုိက္မွာ အဒိႏၷာဒါန ( ခုိးယူျခင္း)ပင္ ျဖစ္၏။ မတရားေလာဘကုိ အေျခခံ၍ျဖစ္ေသာ ဒုစ႐ုိက္တည္း။

ကမၻာဦးလူမ်ားသည္ စားနပ္ရိကၡာအတြက္ ကုိယ့္လယ္ႏွင့္ကုိယ္ အသီးသီး စပါးစုိက္ပ်ိဳးၾက၏။ အစပိုင္း မွာ မည္သည့္ျပႆနာမွ မျဖစ္။ ေနာက္ပိုင္းေရာက္လာသည့္အခါ အေခ်ာင္သမားမ်ားက စပါးမ်ားကို ခုိးၾက ေတာ့၏။ ယင္းေလာဘကား မတရားေလာဘတည္း။ သုိ႔ႏွင့္ လူအမ်ားသည္ သမာသမတ္က်ေသာ လူ တစ္ေယာက္ကို ေခါင္းေဆာင္ခန္႔ၿပီး ``မင္း´´ဟု သမုတ္ကာ ရပ္ရြာနယ္ပယ္ကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခုိင္း၏။ သူခုိးဓားျပမ်ားကုိ တုိက္ခုိက္ေခ်မႈန္းဖုိ႔အတြက္ (သုိ႔မဟုတ္) မတရားေလာဘသမားမ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးဖုိ႔အတြက္ မင္းဆုိသည္မွာ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ေပသည္။

တလြဲဆံပင္ေကာင္း
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔သည္ `` ဒီေလာက္ရွိရင္ ေတာ္ပါၿပီ၊ ကိုယ့္မိသားစု တစ္သက္စားလုိ႔ မကုန္ဘူး၊ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ ခ်မ္းသာေတာ့ေကာ ဘာလုပ္မွာလဲ၊ ေသရင္ ကိုယ့္ေနာက္မပါဘူး´´ဟု စသျဖင့္ ေလာဘနည္းသလုိလုိ၊ ေရာင့္ရဲသလုိလုိနဲ႔ ေျပာတတ္ၾက၏။ တလြဲဆန္ပင္ေကာင္းျခင္းပင္တည္း။ အမွန္ကား ဤကဲ့သုိ႔ေျပာျခင္းသည္ ေလာဘနည္းျခင္းေၾကာင့္မဟုတ္၊ အမ်ိဳး ဘာသာကို အားမေပးလုိျခင္း၊ ဇြဲမရွိျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။ ကိုယ့္မိသားစုတစ္သက္ စားမကုန္ေလာက္ေအာင္ ခ်မ္းသာေနလွ်င္ ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္းမ်ားကုိ ေပးကမ္းႏုိင္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။ ထုိထက္မက ခ်မ္းသာေနလွ်င္ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးကို ေထာက္ပံ ႏုိင္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။

ဘုရားျမတ္စြာက ``ေရာင့္ရဲရမည္၊ တင္းတိမ္ရမည္´´ဟု ေဟာျခင္းသည္ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကုိ မရွာရဟု ေျပာလုိသည္မဟုတ္ေပ။ တခါတရံ မတရားေလာဘႀကီးသည့္အခါ ``တုတ္ႏွင့္ပစ္လုိ႔ရရ၊ ခဲႏွင့္ပစ္လုိ႔ရရ၊ ရဖုိ႔သာအဓိက´´ဟု ဆုိၿပီး ဒုစ႐ုိက္မ်ိဳးစုံ လုပ္ေတာ့၏။ လုယက္ျခင္း၊ ခုိး၀ွက္ျခင္း၊ ေခ်ာက္တြန္းျခင္း၊ တစ္ပတ္ ႐ုိက္ျခင္းစသည္တုိ႔ကား မတရား ေလာဘေၾကာင့္ျဖစ္၏။

ယင္းကဲ့သုိ႔ေသာ မတရားေလာဘမ်ားကို ထိန္းေပးဖုိ႔အတြက္ ဘုရားျမတ္စြာက ``ရွိတာေလးႏွင့္ ေက်နပ္ရမယ္၊ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးဥစၥာပါပဲ´´ဟု ေဟာေတာ္မူျခင္းျဖစ္ ေပသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကုိ မလုပ္ဖုိ႔အတြက္ ေဟာေတာ္မူျခင္းမဟုတ္။

တခ်ိဳ႕လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကား လူ႔ဘ၀ႀကီးကုိ ၿငီးေငြ႔သည့္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို မလုပ္ခ်င္ သေယာင္ေယာင္၊ ၃၁-ဘုံလုံးသည္ ဒုကၡသစၥာျဖစ္သည့္အတြက္ နိဗၺာန္တစ္ဘက္ကမ္းကိုပဲ အခုခ်က္ခ်င္း ကူးေတာ့မည့္ေယာင္ေယာင္ သံေ၀ဂတရားရေနသည့္ ေယာဂီသူေတာ္စင္ကဲ့သုိ႔ ေျပာတတ္ၾကေသး၏။ ထုိ ပုဂၢိဳလ္မ်ား တရားရိပ္သာကိုသြားၿပီး တရားအားထုတ္ေသာအခါ ၂-ရက္ေလာက္ အားထုတ္ၿပီး အိမ္ျပန္လာ ေတာ့၏။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေသာအခါ ``က်န္းမာေရးကလည္း မေကာင္းဘူး၊ ဒီေတာ့ စိတ္သြားတုိင္း ကိုယ္ မပါေတာ့ ဘယ္ အားထုတ္လုိ႔ ေကာင္းေတာ့မွာလဲ၊ တရားျပဆရာကလဲ အေတြ႕အႀကဳံႏုေသးေတာ့ တရား နာရတာက အားမရပါဘူးေပါ့ကြာ´´ဟု စသျဖင့္ ဆင္ေျခအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးၿပီး ကိုယ့္အျပစ္ကုိ သူမ်ားေပၚပုံခ် ေလ ေတာ့သတည္း။

အမွန္ကား အေပၚယံအသိေလးကုိ တကယ့္``သံေ၀ဂတရား´´ဟု ထင္ေနျခင္းပင္တည္း။ ယင္းသုိ႔ ထင္ျခင္းသည္လည္း ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ လိမ္ေနျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ သူမ်ားအလိမ္မခံရဖုိ႔ထက္ ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ အလိမ္ မခံရေအာင္ သတိျပဳသင့္၏။

ေက်ာင္းဒကာႀကီးအနာထပိဏ္၊ ေက်ာင္းအမႀကီး ၀ိသာခါတုိ႔သည္ ေသာတာပန္ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္ၾက၏။ သုိ႔ေသာ္ ကိုယ္ပုိင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ရွိၾကေပသည္သာ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေလာကီလူသားမွန္သမွ် စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကုိ မျဖစ္မေန ျပဳလုပ္သင့္ေပသည္။

တစ္ေယာက္အားထက္ ဆယ္ေယာက္အားက ပုိထိေရာက္
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သည့္အခါမွာလည္း ကိုယ့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကုိ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ အထူးလုိအပ္လွ၏။ ဘာသာျခားမ်ားသည္ သူတုိ႔ဘာသာ၀င္တုိ႔ကုိသာလွ်င္ အထူးဦးစား ေပးၾက၏။ ထမင္းဆုိင္ျခင္းအတူတူ သူတုိ႔ဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ထမင္းဆုိင္ကိုသာ အားေပးၾက၏။ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိ၏။ အျပစ္မဆုိသာေပ။ မိမိတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အတုယူရမည္ဆုိသည္ကုိ သိရွိနားလည္ဖုိ႔ ေျပာရျခင္းျဖစ္သည္။
တိပိဋက မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီးသည္ပင္လွ်င္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း အားေပးၾကဖုိ႔ ကူညီၾကဖုိ႔ မိန္႔မွာ ေတာ္မူခဲ့ဖူးပါသည္။ ``သမဂၢါနံ တေပါ သုေခါ- ကုိယ့္အခ်င္းခ်င္း စည္းလုံးမွ အခက္အခဲမွန္သမွ် ေက်ာ္လႊားႏိုင္ မည္´´ဟူေသာ ဘုရားျမတ္စြာ၏ အဆုိအမိိန္႔ကုိ လုိက္နာၾကမည္ဆုိလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ အထက္ တန္းက်က် မ်က္ႏွာပန္းလွလွျဖင့္ ေနႏုိင္သည္ဆုိသည္ကို မည္သည့္ေဗဒင္ဆရာကိုမွ် ေမးစရာ မလိုေပ။

မည္သည့္အလုပ္ကုိပဲလုပ္လုပ္ ``တစ္ေယာက္အား´´ႏွင့္ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းထက္ ``ဆယ္ ေယာက္အား´´ ႏွင့္ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းက ပုိ၍ထိေရာက္၏။ ယေန႔ေခတ္၌ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတုိင္းျပည္မ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကသည့္ ျမန္မာျပည္သားတုိင္းရင္းသားမ်ားကုိ ေျမာက္ျမားစြာ ေတြ႕ရွိရေပသည္။ စည္းလုံးမႈ ညီညြတ္မႈသည္ ယင္းကဲ့သုိ႔တုိင္းတစ္ပါးမွာေနၾကသည့္သူမ်ားမွာ ပုိ၍ အေရးႀကီး၏။ တုိင္းတစ္ပါးတုိ႔၌ ``အလုပ္အကုိင္၊ ေနရာတုိက္ခန္း၊ အစိုးရ႐ုံး´´စသည္တုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာကို ေတြ႕ ရွိႏိုင္ေပသည္။ ယင္းအခက္အခက္မ်ားကုိ စုေပါင္းၿပီးေျဖရွင္းမွ ပုိ၍ အဆင္ေျပႏုိင္ပါ၏။
လူတစ္ရာအတူေနေသာ္လည္း ``သူတစ္လူငါတစ္မင္း´´ ျဖစ္ေနၾကလွ်င္ ``တစ္ရာအား´´ မရွိေတာ့။ တခ်ိဳ႕ရြာ၊ ရပ္ကြက္တုိ႔၌ ဘာသာျခားလူဦးေရထက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူဦးေရက အဆမတန္ ပုိ၍မ်ား၏။ သုိ႔ေသာ္ ဘာသာျခားတုိ႔ကား စည္းလုံးမႈရွိရကား စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးစသည္တုိ႔၌ ဘာသာျခားတုိ႔ကပဲ ေရွ႕ကဦးေဆာင္ ေနပါေတာ့သည္။ မနာလုိ၍ ေျပာျခင္းမဟုတ္ပါ။ အတုယူလုိေသာေၾကာင့္ ေျပာရျခင္းျဖစ္၏။
ထုိအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ``အမ်ားအတြက္´´ဆုိသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တစ္ခုၿပီးတစ္ခု တုိးခ်ဲ႕ၿပီး ညီညီညြတ္ညြတ္ႏွင့္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ အထူးလုိအပ္ေနပါၿပီ။ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာအတြက္ တက္ကုန္ရြက္ကုန္လႊင့္ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကလွ်င္ ျမန္မာ့တုိင္းရင္းသားမ်ား မႀကီးပြားစရာ အေၾကာင္းမရွိေပ။ ထုိကဲ့သုိ႔လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ သမၼာသမၺဳဒၶ ေခၚတြင္ ျမတ္ဘုရားရွင္၏ အလုိဆႏၵႏွင့္ ကိုက္ညီပါေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါသည္။

-------------------------------

သီတဂူ- အရွင္ေဒ၀ိႏၵာဘိ၀ံသ(ashindevindabhivamsa@gmail.com)
သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသုိလ္၊ စစ္ကုိင္း